![]()
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیم
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم، بسم الله الرحمن الرحیمالحمدلله رب العالمین بعدد ما أحاط به علمه، الهی انطقنی بالهدی و الهمنی التقوی
متن خلاصه شده :
موضوع: توصیه اسلام به وقف تاريخ پخش: ۹۹/۱۰/۰۴
عناوین :
-
رنگ الهی و برکات.
-
وقف و خدمت ماندگار
-
وقف و ایجاد محبوبیّت
-
وقف، کوثر
-
یا تکاثر
-
وقف و نور در قیامت
-
وقف، تبدیل فانی به باقی
۱– رنگ الهی و برکات.
« وقف» رنگ الهی دادن به دارایی و سرمایه و راه و وسیله ماندگاری و استمرار خیر و برکات انسان و اموال و امکانات اوست. چگونه انسان می‌تواند ابعاد زندگی خود را با برکت کند؟. اگر ما کارهای خود را رنگ الهی بدهیم، مبارک می‌شویم. خداوند در قرآن درباره ترسیم و آثار برکت به درختی پر بار مَثَل زده و میفرماید:
« … كَلِمَةً طَيِّبَةً كَشَجَرَةٍ طَيِّبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِي السَّماءِ …» ، (ابراهیم/۳۴) ، ( كلمة طيّبه (سخن وايمان) پاك همانند درختى پاك است كه ريشهاش ثابت و شاخهاش در آسمان است.).
آری! «شجرهى طيّبه» و درختِ پاك، آثارى دارد، مانند: رشد داشتن، پرميوه بودن، سايهدار و پايدار بودن، در همه وقت ثمر دادن. انسان موحّد نيز هرگز راكد نيست و آثار ايمان و کارهای نیک و خوبش دائماً در گفتار و اعمالش آشكار است. اعتقادش دايمى است نه موسمى و همواره ديگران را به ايمان و معروف دعوت مىكند.
در شهری دیدم حتی درختانِ خیابانها هم به جای درختان تزئینی از درختان میوه بود. چه زیبا و با برکت است این نوع از کارهای خیر و خداپسندانه. این نوع از کارها هم مبارک است.
خداوند به حضرت موسی(ع) فرمود: «وَ ما تِلْكَ بِيَمِينِكَ» (طه/۱۷) ، در دستت چیست؟. گفت: «هِيَ عَصايَ» عصای من است. (اما خیلی با برکت است!) یکی آنکه به این عصا «أَتَوَكَّؤُا عَلَيْها» تکیه هم میدهم. «وَ أَهُشُّ بِها عَلى غَنَمِي» ، برای گوسفندان برگ‌های خشک درختان را با آن به زمین می‌ریزم. «وَ لِيَ فِيها مَآرِبُ أُخْرى» ، ( برکات دیگری هم دارد،) و کارهای دیگری را هم با آن انجام میدهم.
مثال دیگر؛ چفیه بسیجی‌ها در ایام جنگ تحمیلی و جبهه، آرم رزم و انقلابی بودن بود، به عنوان حوله، سفره، دستگیره، سجاده برای نماز، وووو استفاده میکردند.این یک تکیه پارچه به ظاهر ارزشی نداشت اما مبارک بود، نفعِ زیادی داشت.
البته! منشأ خیر و برکت خودِ خداوند استو ما هم وسیله رساندن برکات الهی به خلق خدا هستیم. قرآن میفرماید:
« تَبارَكَ الَّذِي بِيَدِهِ الْمُلْكُ … » ، ( مايه خير و بركت و بلند مرتبه است آن (خدايى) كه فرمانروايى به دست اوست.).
۲- وقف و خدمت ماندگار
همه ما مشاهده کرده و دیدیم حتی در تنگنا و مشکلاتی مثلِ ویروس کرونا، مردم در زمانی که خود درگیر مشکلات بودند اما « شجره طیبه» و مایه برکت و مبارکی شدند و در مسجدها، حسینیهها و اجتماعات، دنبال کمک به آسیب دیدگان از این شرائط بودند. و چه خدمات گسترده و بزرگی انجام شد.
آری! کمکها و صدقات و زکات است که انسان را از آلودگیها و گناهان پاک میکند. خداوند در قرآن به پیامبراکرم (ص) میفرماید: از مردم زکات بگیر. اگر زکات گرفتی؛ «تُطَهِّرُهُم» (توبه، ۱۰۳)، آنها را پاک میکنی.
بله! صفتِ بخل و حرص، یک نوع بیماری است و در وجود انسانی هر فرد و جامعه، آلودگیهایی ایجاد میکند که مسری است وروی دیگران هم اثر میگذارد. . اما بخشش، پرداخت حقوق واجب، زکات و صدقات این روحیههای بد و بیماریهای اخراقی و پلیدیها را از بین میبرد.
وقف هم دارای این نوع از برکات است. انسان گاهی با «وقف» می‌تواند برای قرنها بعد از خودش منشأ برکاتی باشد. چون گذشت از پول و مال و امکانات مایه خیر و برکات است.
۳- وقف و ایجاد محبوبیّت
« وقف» یعنی؛ نوع دوستی. و این وقف کردن، انسان را محبوب میکند. قرآن میفرماید: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا») ، ( إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا » ، (مریم/۹۶) ، ( همانا كسانى كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام دادهاند به زودى خداى رحمان براى آنان محبّتى (در دلها) قرار مىدهد.).
بارها ديدهايم كه هرگاه انسانهاى با ايمان و صالح از دنيا مىروند، حتّى افراد لاابالى و فاسق هم در غم فرو مىروند و ناخودآگاه به عزا مىنشينند و اشك مىريزند و يادش را گرامى داشته، قبرش را زيارت مىكنند و يا خاطراتش براى ديگران بازگو مىكنند. همه اينها به خاطر فطرت پاك وكمالدوستى و نوعدوستی انسان است.
آری! چون وعده خدا ؛ « سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمنُ وُدًّا» ، بر حق و یقینی است. و «وَ لَنْ يُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ» (حج/۴۷) ، خداوند (هم) خلاف وعدهاش عمل نمیکند. اگر دیدیم که محبوبیّت ما در جامعه کم شده است، حتماً ایمان و انجام کارهای نیک و نوع دوستیِ ما کمرنگ شده است. یا عمل ما و یا فکر ما کج شده است.
۴- وقف، کوثر یا تکاثر
دو کلمه و واژه در قرآن آمده است. یکی « کوثر» ؛ «إِنَّا أَعْطَيْناكَ الْكَوْثَر» ، ( همانا ما به تو خير كثير عطا كرديم.) . و یکی « تکاثر» ؛ «أَلْهاكُمُ التَّكاثُر» ، (تکاثر/۱) ، ( فزون طلبى (و تفاخر) شما را سرگرم كرد.) .
به پیامبر اکرم (ص) میفرماید: ما به تو کوثر دادیم. « کوثر» یعنی؛ خیر زیاد. اما در سوره دیگر، « تکاثر» ، از افزون طلبی و فخرفروشی انتقاد فرموده است. مثلاً: پدر و مادر من، همسر و فرزند، خانه و ماشین و جهازیه و عروسی من، چه و چه.
در تاریخ نزول همین سوره « تکاثر» آمده که افرادی حتی به زیاد بودن نفرات، فرزندانِ در رحمِ مادران و قبرهای درگذشتگانشان هم بر دیگران افتخار میکردند که ؛ «نَحْنُ أَكْثَرُ أَمْوالًا وَ أَوْلاداً» (سبأ/۳۵) ، ( اولاد و اموال ما بیشتر است.). خداوند از این روحیه و کار انتقاد میفرماید.
آری! « وقف» ، ایجاد خیر زیاد و کثیر است.
۵- وقف و نور در قیامت
از آیات قرآن استفاده میشود که؛ کسانی که در دنیا اهل خیر و برکت و کارهای نیک هستند در قیامت دارای جایگاه و نورانیّتی خواهند بود. اهل دوزخ آنها را میبینند و تقاضا میکنند که از آن نورانیّت و جایگاه برخوردار شوند؛
«انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِكُمْ» ، ( درنگى كنيد تا از نور شما پرتوى برگيريم.). به آنان گفته میشود که؛ «قِيلَ ارْجِعُوا وَراءَكُمْ فَالْتَمِسُوا نُوراً» ، (حدید/۱۳) ، (به عقب برگرديد و (از دنيا) نورى بجوييد.). که زهی خیال باطل که امکان ندارد انسان به دنیا برگشته و با اعمال صالح و نیک نورانیّت الهی کسب نماید.
در قرآن جملاتی داریم مثلِ اینکه میفرماید: «وَ الْباقِياتُ الصَّالِحات» ، (کهف/۴۶) ، یعنی؛ کارهای صالح و نیکی که ( آثار نیکش حتی تا قیامت،) باقی میماند. مثل، نماز، روزه، صدقه، وقف ووو آثارش ماندگار است. پس « باقیاتالصالحات» بهتر از مال و فرزند است.
۶- وقف، تبدیل فانی به باقی
از آیات قرآن میفهمیم که بعضیها در قیامت حسرت خواهند خورد که؛ « ما أَغْنى عَنِّي مالِيَهْ * هَلَكَ عَنِّي سُلْطانِيَه» (حاقه/۲۸و۲۹) ، ( دارائى من رفع نيازى از من نكرد. قدرتم از دستم برفت.). بعد میگوید: «يا لَيْتَنِي قَدَّمْتُ لِحَياتِي» (فجر/۲۴) ای کاش برای امروز ( روز قیامتم) چیزی ذخیره کرده بودم.
و چون مرگ به سراغش میآید، میگوید: «قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ * لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحا» (مؤمنون/۱۰۰). ، ( پروردگارا! مرا بازگردان. شايد در آنچه از خود به جاى گذاشتهام (از مال و ثروت و …)، كار نيكى انجام دهم.) . امروز دستم خالی است. یعنی؛ ما در دنیا خیال می‌کردیم زنده هستیم. زندگی واقعی و ابدی این است.
خدایا! ما را اهل خسارت و حسرت قرار مده. «والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته»